ردی بر نظریه نقش واحد کلمه در جمله

⭕️ یک کلمه با دو نقش

دستوریان بسیار تلاش کرده اند تا با پس راندن «تنازع» نحوی واژه، اصل دو نقش بر یک کلمه را منکر شوند و با انواع حذف نهاد و مفعول و...حکماً نقشی واحد را بر کلمه در جمله قالب کنند. لکن گویی چندان هم توفیق نیافته اند و گاه در عمل اندکی عقب نشینی داشته اند هرچند در تئوری همچنان بر طبل انکار می کوبند.
اما به راستی مقوله ای چون متمم اسنادی یا متمم مسندی چیست پس؟!
مگر نگفتند یک واژه دو نقش نمی پذیرد؟ چطور کلمه ای همزمان که مسند است، متمم هم می شود؟

می گوییم دستوریان یا کلمه و جمله را نمی شناسند یا نمی دانند متمم و مسند هم جزو نقش های اصلی است!
نظر ما این است که نظریه عدم پذیرش و تعلق دو نقش بر یک کلمه در جمله توهمی بیش نیست.
کلمه پیش از آن که در واحد جمله قرار گیرد، خود در واحد دستوری کوچک تری به نام «گروه اسمی» واقع است و ناگزیر نقشی در همان واحد دارد. در نمونه زیر همه کلمات نقشهایی چون وابسته پیشین، هسته و وابسته پسین دارند بی آنکه وارد جمله شوند:
همین دو تن دانشجوی درس خوان آن دانشگاه

حال، زمانی که همین گروه اسمی وارد جمله شد، کلمات گذشته از جایگاه نحوی خودشان در گروه، نقش دومی را در واحد جمله هم می پذیرند.
هسته بودن، نقش واژه در گروه است و نهاد، مسند، متمم، منادا و مفعول بودن، نقش پذیری مجدد واژه در داخل جمله است.

حال دلیل این انکار چیست؟
دستوریان نقش واژه در گروه را نادیده می گیرند در حالیکه با این کار مقوله ای دستوری پا درهوا می ماند!
هسته اگر نقش نحوی نیست، پس چیست؟ نوع صرفی واژه هم نیست!
این جماعت در عمل نام ها را به کار می برند اما از پذیرش دستورمند آن گریزانند.
نقش کلمه در گروه اسمی+ نقش همان کلمه در جمله، پذیرش دو نقش بر یک واژه است و لاغیر.